સુપ્રીમ કોર્ટે સુરત પારસી પંચાયતની કોવિડ પીડિતો માટે દોખ્મેનાશિનીને મંજૂરી માટેની અરજી પર નોટિસ જારી કરી

6ઠ્ઠી ડિસેમ્બર, 2021 ના રોજ સુરત પારસી પંચાયત (એસપીપી) બોર્ડ વતી હાજર રહેલા આદરણીય વકીલ ફલી એસ નરીમને પારસી સમુદાયના પદોખ્મેનાશિનીથ – પરંપરાગત પ્રથાના અધિકારને જાળવવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટમાં કાનૂની લડાઈ લડી ટાવર ઓફ સાયલન્સ ખાતે મૃતદેહને કુદરતના તત્વોને સોંપવાનો ન્યાયમૂર્તિ ડી. વાય. ચંદ્રચુડ અને એએસ બોપન્નાની બેંચ સમક્ષ દલીલ કરતા નરીમને જણાવ્યું હતું કે કોવિડ-19 રોગચાળાની માર્ગદર્શિકામાં માત્ર મૃતદેહોને દફનાવવા અથવા અગ્નિસંસ્કાર કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે, આમ પારસીઓએ આ નિર્ણાયક પ્રથા હાથ ધરવા માટે કોઈ જોગવાઈ કરી નથી.
નરીમને કહ્યું અમારી શ્રદ્ધામાં પરિવારના સભ્યો પણ મૃતકના શરીરને સ્પર્શ કરી શકતા નથી. તે સેલર્સ (શબ-વાહક) છે જે શરીરને સંભાળે છે અને તેને ટાવર ઓફ સાયલન્સ સુધી લઈ જાય છે. પારસી સમુદાયમાં કોરોના વાયરસથી થતા મૃત્યુમાં વધારો થઈ રહ્યો છે. એકલા સુરતમાં 13 મૃત્યુ થયા હતા. તેમણે કહ્યું કે મૃતદેહોના નિકાલ માટે ધાર્મિક વિધિઓ જરૂરી છે અને કલમ 21 અધિકારો માત્ર જીવિત વ્યક્તિ માટે જ નહીં પરંતુ મૃતકોને પણ ઉપલબ્ધ છે.
બેન્ચે ગુજરાત હાઈકોર્ટે અગાઉ જે રીતે આ મુદ્દાનો નિકાલ કર્યો હતો તેને પશૈક્ષણિકથ ગણાવીને સંમતિ આપી અને નામંજૂર કરી તે એક જીવંત મુદ્દો છે. ન્યાયમૂર્તિ ચંદ્રચુડે કહ્યું અને કેન્દ્ર સરકારને નોટિસ જારી કરી જાન્યુઆરી 2022 ના બીજા સપ્તાહ સુધીમાં તેનો જવાબ માંગ્યો. બેન્ચે જો કે, એમ પણ ઉમેર્યું કે, કોવિડ માર્ગદર્શિકા સાથે તેને અમલમાં લાવવા માટે ધાર્મિક વિધિઓમાં ફેરફાર કરવાની જરૂર પડશે.
અરજદાર બોર્ડે દલીલ કરી હતી કે મોટાભાગના પારસીઓ મૃતકોના અંતિમ સંસ્કાર તરીકે દોખ્મેનાશિની પસંદ કરે છે, પરંતુ મૃતદેહોના સંચાલન માટે કોવિડ-19 માર્ગદર્શિકાને કારણે પારસીઓને દોખ્મેનાશિની કરવાની મંજૂરી નથી. એસપીપીએ ગુજરાત હાઈકોર્ટનો સંપર્ક કર્યા પછી બોમ્બે પારસી પંચાયતે પણ આવી જ ફરિયાદો દર્શાવીને બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં જવાનો નિર્ણય લીધો હતો.
તેના 23મી જુલાઈના ચુકાદામાં, ગુજરાત હાઈકોર્ટે જણાવ્યું હતું કે પિટિશનમાં ઉઠાવવામાં આવેલ મુદ્દો શૈક્ષણિક બની ગયો છે અને દેશમાં પ્રવર્તતી અસાધારણ પરિસ્થિતિઓને ધ્યાનમાં રાખીને જાહેર હિતમાં જારી કરવામાં આવેલ માર્ગદર્શિકા વ્યક્તિગત હિત અને ચોક્કસ વર્ગના સમુદાયની ધાર્મિક આસ્થાને પ્રાધાન્ય આપશે.

Leave a Reply

*