ડેનકાર્ડ (અથવા ડેનકાર્ડ, જેનો અર્થ ધર્મના કાર્યો થાય છે) એ ઝોરાસ્ટ્રિયન ધાર્મિક સાહિત્યમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ પહેલવી ગ્રંથોમાંનો એક છે. 9મી સદીમાં સંકલિત, લેખકત્વ મુખ્ય યાજક – આદુર્બાદ એમેદાનને આભારી છે, તે ઝોરાસ્ટ્રિયન માન્યતાઓ, નીતિશાસ્ત્ર, કાયદો, બ્રહ્માંડશાસ્ત્ર અને ફિલસૂફીના જ્ઞાનકોશ તરીકે સેવા આપે છે, જેનો હેતુ પર્શિયા પર ઇસ્લામિક વિજય પછી નોંધપાત્ર પતનના સમયગાળા દરમિયાન શ્રદ્ધાને જાળવી રાખવાનો છે.
ડેનકાર્ડનો દાવો કે માતાપિતાની ઇચ્છા અનુસાર આદર કરવો અને કાર્ય કરવું એ ભગવાનને બંદગી કરવા (દૈવી સેવા અથવા પૂજા કરવા) સમાન છે, તે ઝોરાસ્ટ્રિયન ધર્મમાં પિતાની ધર્મનિષ્ઠા પર મૂકવામાં આવેલા અપાર મૂલ્યને પ્રકાશિત કરે છે. આ ફક્ત આજ્ઞાપાલન વિશે નથી તે નૈતિક અને આધ્યાત્મિક ક્ષેત્રોના પરસ્પર જોડાણની ઊંડી સમજણને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
પારસી ધર્મમાં, માતાપિતાને ઘણીવાર બાળકના જીવનમાં અહુરા મઝદાના તાત્કાલિક પ્રતિનિધિ તરીકે જોવામાં આવે છે. તેઓ પ્રથમ દાતા, પાલનપોષણ કરનાર અને શિક્ષકો છે, જે તેમના સંતાનોને આશા (સત્ય, ન્યાયીપણા, બ્રહ્માંડિક વ્યવસ્થા) ના માર્ગે માર્ગદર્શન આપે છે. તેમનો પ્રેમ, સંભાળ અને માર્ગદર્શન, માનવ સંદર્ભમાં, દૈવીના પરોપકારી અને જ્ઞાની સ્વભાવનું પ્રતિબિંબ પાડે છે. તેમનું સન્માન કરીને, વ્યક્તિ, સારમાં, સર્જન, પાલનપોષણ અને શાણપણના દૈવી સિદ્ધાંતોને સ્વીકારે છે અને તેમનો આદર કરે છે જે તેઓ મૂર્તિમંત કરે છે અને પ્રસારિત કરે છે.
પારસી ધર્મના મુખ્ય સિદ્ધાંતો – હુમ્તા (સારા વિચારો), હુખ્તા (સારા શબ્દો) અને હવરશ્તા (સારા કાર્યો) – ઘણીવાર પ્રથમ કુટુંબ એકમમાં શીખ્યા અને પ્રેક્ટિસ કરવામાં આવે છે. માતાપિતા તેમના પોતાના આચરણ અને ઉપદેશો દ્વારા આ મૂલ્યોને કેળવે છે. તેમના સકારાત્મક માર્ગદર્શનનું પાલન કરીને, બાળક આ સદગુણોેના સંવર્ધનમાં સક્રિયપણે ભાગ લે છે, જે ન્યાયી જીવન માટે મૂળભૂત છે અને અહુરા મઝદાને ખુશ કરે છે. તેમની ઇચ્છાઓનો આદર કરવાનો અર્થ ઘણીવાર આ નૈતિક સિદ્ધાંતોને સ્વીકારવા અને તેમના દ્વારા જીવવાનો થાય છે.
માતાપિતાનો આદર કરવા પર ભાર મૂકવાથી કુટુંબની સુમેળભરી અને સ્થિર રચનામાં ફાળો મળે છે, જે બદલામાં, વ્યાપક સમુદાયને મજબૂત બનાવે છે. આ સામાજિક સંકલન સમગ્ર સમાજની સુખાકારી પરના ઝોરાસ્ટ્રિયન ભાર સાથે સુસંગત છે. પરિવારમાં વ્યક્તિની ફરજો પૂર્ણ કરીને, વ્યક્તિ વિશ્વની એકંદર ભલાઈ અને વ્યવસ્થામાં ફાળો આપે છે, જે અહુરા મઝદાની દૈવી યોજનાનું પ્રતિબિંબ છે.
ડેનકાર્ડનું નિવેદન આધ્યાત્મિક યોગ્યતા માટે વ્યવહારૂ અને સુલભ માર્ગ પ્રદાન કરે છે. દરેક વ્યક્તિ વિસ્તૃત ધાર્મિક વિધિઓ અથવા દાર્શનિક ચિંતનમાં જોડાઈ શકતું નથી, પરંતુ દરેક પાસે માતાપિતા (અથવા માતાપિતાના પાત્રો) હોય છે. આ મૂળભૂત સંબંધ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને અને તેમને દુનિયામાં લાવનારા અને તેમને ઉછેરનારાઓનું સન્માન અને ખુશ કરવાનો પ્રયાસ કરીને, વ્યક્તિઓ આધ્યાત્મિક અભ્યાસના એક સ્વરૂપમાં સક્રિયપણે જોડાઈ શકે છે જે ઊંડાણપૂર્વક અર્થપૂર્ણ છે અને દૈવી સેવાની સમકક્ષ તરીકે ઓળખાય છે.
ડેનકાર્ડનું ગહન નિવેદન ભાર મૂકે છે કે માતાપિતાનો આદર અને આજ્ઞાપાલન કરવાની દેખીતી રીતે પાર્થિવ ક્રિયા, ઝોરાસ્ટ્રિયન ધર્મમાં નોંધપાત્ર આધ્યાત્મિક વજન ધરાવે છે. તે દૈવી સિદ્ધાંતોના માર્ગદર્શક, પાલનહાર અને પ્રસારક તરીકેની તેમની ભૂમિકાની માન્યતા છે, જે વ્યક્તિઓ માટે તેમની ભક્તિ વ્યક્ત કરવાનો અને અહુરા મઝદાની ઇચ્છા અનુસાર જીવવાનો એક મૂર્ત માર્ગ બનાવે છે.