પારસી લોકો સૂર્ય, ચંદ્ર અથવા વહેતા પાણીની સામે અથવા જ્યારે અગ્નિ-મંદિરમાં પવિત્ર અગ્નિ તરફ મુખ રાખીને પ્રાર્થના કરે છે. ઝોરાસ્ટ્રિયન શાસ્ત્રો ભલામણ કરે છે કે અવેસ્તા પ્રાર્થના યોગ્ય કેબલા અથવા કિબલાની સામે જઈને કરવી જોઈએ એટલે કે, પવિત્ર વસ્તુ અથવા પવિત્ર સ્થાન, અગિયારી અથવા આતશ બહરામ જે આદરને પાત્ર છે – તે તેજસ્વી સૂર્ય હોય, ચમકતો ચંદ્ર હોય, વહેતા પાણી હોય અથવા ઘરમાં પવિત્ર આતશ.
સર્વોચ્ચ દિવ્યતા અથવા તમામ સર્જનનો સ્ત્રોત માનવ આંખ માટે અદ્રશ્ય છે અને સામાન્ય માનવ મન માટે અકલ્પ્ય છે. જો કે, અગ્નિ એ સૌથી નજીક છે જે માનવ આંખ અને મન દિવ્યતાની કલ્પના અથવા અનુભવ કરી શકે છે.
યોગ્ય રીતે પવિત્ર અગ્નિ મંદિરોમાં પવિત્ર અગ્નિને એક દૈવી માધ્યમ અથવા ચેનલ અથવા મધ્યસ્થી તરીકે જોવામાં આવે છે જેના દ્વારા પરમ દિવ્યતાની પૂજા કરવામાં આવે છે, તેવી જ રીતે અગ્નિ એ વૈદિક પરંપરામાં યજ્ઞ (અવેસ્તાન યસ્ન) સમારંભમાં કેન્દ્રિય છે.
અગ્નિ મંદિરમાં પ્રવેશતા પહેલા, આપણે સૌ પ્રથમ હાથ અને ચહેરો ધોવો જોઈએ અને પછી કમરની આસપાસ પહેરવામાં આવતી કસ્તીને ખોલી અને પાછી વાળવી જોઈએ. ધોવાથી, આપણે આપણી જાતને શારીરિક રીતે અને પાણી દ્વારા સાફ કરીએ છીએ. કસ્તી વિધિ કરીને, આપણે આપણી આભા અથવા આપણા અદ્રશ્ય અંગત વાતાવરણને સાફ કરીએ છીએ. આમ, આપણે પવિત્ર અગ્નિની આગળ જઈએ છીએ ત્યારે શરીર, આત્મા અને મનમાં સ્વચ્છ હોઈએ છીએ. આપણે આદરના ચિહ્ન તરીકે આપણા માથા પર ટોપી અથવા સ્કાર્ફથી ઢાંકીએ છીએ જેથી આપણા માથાના વાળ ખરી ન જાય અને પવિત્ર મંદિરને દૂષિત ન કરે.
જ્યારે આપણે આતશ સમક્ષ પ્રાર્થના કરીએ છીએ, ત્યારે આપણને અંધકારને બદલે પ્રકાશ દેખાય છે. આપણે આદરને જોઈએ છીએ, જે ઊર્જા આપે છે અને આ વિશ્ર્વને ઊર્જા પ્રદાન કરે છે. આપણે અર્દીબહેસ્ત અથવા સત્ય અને સચ્ચાઈની ઊર્જા પણ અનુભવીએ છીએ. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, ભગવાન દ્વારા આપણને જે સારું આપવામાં આવ્યું છે તે બધું આપણે જોઈએ છીએ અને અનુભવીએ છીએ અને અગ્નિ દ્વારા એક દૈવી ચેનલ તરીકે આપણે સર્જકને આપણી પ્રાર્થના અને કૃતજ્ઞતા મોકલીએ છીએ.
આપણે અગ્નિને બળતણ તરીકે સુગંધિત ચંદન આપીએ છીએ, જે બદલામાં સુગંધ આપે છે. અગ્નિમાં ચંદન અર્પણ કરતી વખતે, આપણે આપણા અર્પણને ભગવાનને ભેટ તરીકે કલ્પના કરવી જોઈએ અને ભગવાન તે ભેટને સ્વીકારે છે.
સુગંધ આપણને એ પણ યાદ અપાવે છે કે જીવનભર આપણે આ દુનિયાને આપણા સારા વિચારો, શબ્દો અને કાર્યો આપતા રહેવું જોઈએ જે બદલામાં તે વિશ્ર્વવને સુગંધિત કરશે. આપણે પવિત્ર રાખને આપણા કપાળ પર વિધિપૂર્વક અગ્નિ સાથે જોડવાની રીત તરીકે લગાવીએ છીએ અને પોતાને યાદ અપાવીએ છીએ કે આખરે, આપણે બધા પણ એક દિવસ રાખ થઈ જઈશું.
ધર્મગુરૂઓ પવિત્ર આતશ સામે દિવસમાં પાંચ વખત બોઈ વિધિ કરે છે. તેઓ દુષ્માતા, દુઝુખ્ત, દુસ્વરાસ્ત – બધા દુષ્ટ વિચારો શબ્દો અને કાર્યોને નકારી કાઢતા શબ્દોનો પાઠ કરતી વખતે ઘંટડી વગાડે છે. આમ, સમારોહ દરમિયાન, ધર્મગુરૂ ઘંટ વગાડે છે અને પ્રતીકાત્મક રીતે આ દુનિયામાંથી વિચારો, શબ્દ અને કાર્યમાં દુષ્ટતાને દૂર કરે છે.
ખરેખર, જ્યારે કોઈ જરથોસ્તી આતશની પૂજા કરે છે અથવા પ્રાર્થના કરે છે, ત્યારે તે સારમાં, અહુરા મઝદાની પૂજા આતશની પૂજા દ્વારા કરે છે!