છેલ્લા બે વર્ષથી, મેં જોયું છે કે કૂતરાઓની સંખ્યા વધી રહી છે અને તેઓને શેરીઓમાં છોડી દેવામાં આવી છે. પારસીઓ કૂતરાઓ માટે પ્રેમાળ સ્વભાવ રાખવા માટે જાણીતા છે પરંતુ પારસીઓ સહિત અસંખ્ય લોકો, દુર્ભાગ્યવશ, આ ઉમદા જીવોને પોતાની જાતને બચાવવા માટે રસ્તાઓ પર છોડી દીધા છે. ઘણા કૂતરાઓ ભૂખ અથવા અકસ્માતો અને ઉપેક્ષાથી મૃત્યુ પામે છે.

તેથી, હું પારસી ટાઈમ્સને વિનંતી કરૂં છું કે આપણા જરથોસ્તી ધર્મમાં કૂતરાનું મહત્વ અને પવિત્ર સુસંગતતાના સંદર્ભમાં નીચેની માહિતી છાપો, જે મેં સોશિયલ મીડિયા પર પોસ્ટથી શેર કરી છે (અને આપણા ધર્મગુરૂઓ દ્વારા ચકાસવામાં આવી છે). પારસી ધર્મમાં, કૂતરાને ખાસ કરીને પરોપકારી, સ્વચ્છ અને પ્રામાણિક પ્રાણી તરીકે ગણવામાં આવે છે જેનો આદર કરવો જોઈએ, સારી રીતે ખવડાવવુંય જોઈએ અને કાળજી લેવી જોઈએ.

કૂતરાને ઘરમાં જે ઉપયોગી કાર્ય કરે છે તેના માટે તેની પ્રશંસા કરવામાં આવે છે, પરંતુ તે વિશેષ આધ્યાત્મિક ગુણો ધરાવતો હોવાનું પણ જોવામાં આવે છે. કૂતરાની ત્રાટકશક્તિ શુદ્ધિકરણ માનવામાં આવે છે અને તે દેવો (રાક્ષસો) અથવા નકારાત્મક શક્તિઓને દૂર કરવા માટે જાણીતા છે.

કૂતરાને મૃત્યુ પછીના જીવન સાથે પણ વિશેષ સંબંધ હોવાનું માનવામાં આવે છે: સ્વર્ગ તરફના ચિનવદ પુલને આપણા જરથોસ્તી ગ્રંથોમાં કૂતરાઓ દ્વારા રક્ષિત હોવાનું કહેવાય છે. આ ઉમદા પ્રાણીઓને પરંપરાગત રીતે મૃતકોના સ્મરણાર્થે ખવડાવવામાં આવે છે. કૂતરા માટે આદર કરવો એ ઇરાની જરથોસ્તી ગ્રામવાસીઓમાં એક સામાન્ય આદેશ છે.

કૂતરાઓની યોગ્ય સારવાર માટે વિગતવાર પ્રિસ્ક્રિપ્શનો વન્દીદાદ ગ્રંથોમાં જોવા મળે છે – જે આપણા જરથોસ્તીઓના પવિત્ર પુસ્તક – અવેસ્તાનો પેટાવિભાગ છે.

ખાસ કરીને અવેસ્તાના પ્રકરણ 13, 14 અને 15માં, જ્યાં કૂતરાને નુકસાન પહોંચાડવા માટે કઠોર સજાઓ આપવામાં આવી છે. અને વિશ્ર્વાસુઓએ ઘરેલું અને રખડતાં કૂતરાઓને વિવિધ રીતે મદદ કરવાની જરૂર છે. તેથી, તે સ્પષ્ટપણે જોવામાં આવ્યું હતું કે કૂતરાને મદદ અથવા નુકસાન માનવને મદદ અને નુકસાન સમાન છે.

કૂતરાની હત્યા (એક ભરવાડનો કૂતરો, અથવા ઘરનો કૂતરો, અથવા વહુનાઝગા એટલે કે રખડતો કૂતરો, અથવા પ્રશિક્ષિત કૂતરો) મૃત્યુ પછીના જીવનમાં દોષ તરફ દોરી જાય છે. ઘરમાલિકે તેના ઘરની નજીક આવેલા સગર્ભા કૂતરાની સંભાળ લેવી જરૂરી છે, ઓછામાં ઓછા ગલુડિયાઓ જન્મે ત્યાં સુધી (અને કેટલાક કિસ્સાઓમાં, જ્યાં સુધી ગલુડિયાઓ પોતાની સંભાળ રાખવા માટે પૂરતા મોટા ન થાય ત્યાં સુધી, એટલે કે લગભગ છ મહિના).

જો ઘરમાલિક કૂતરાને મદદ ન કરે અને પરિણામે ગલુડિયાઓને નુકસાન પહોંચાડે, તો એવું માનવામાં આવે છે કે, તેણે તેના માટે ઇરાદાપૂર્વકની હત્યા માટેનો દંડ ચૂકવવો પડશે, કારણ કે આતર (આગ)  જેમ ગર્ભવતી સ્ત્રીનું ધ્યાન રાખે છે તેમ ગર્ભવતી કૂતરાનું પણ રાખે છે.

જો કોઈ માણસ કૂતરાને ખૂબ જ કઠણ હાડકાં આપીને નુકસાન પહોંચાડે અને તે તેના ગળામાં ફસાઈ જાય, અથવા પછી ખૂબ ગરમ ખોરાક ખાવા આપે જેથી તેનું ગળું બળી જાય તો તે પણ એક મોટું પાપ માનવામાં આવે છે. કૂતરાને ખરાબ ખોરાક આપવો એ માણસને ખરાબ ખોરાક પીરસવા જેટલું જ ખરાબ છે.

વિશ્ર્વાસુઓએ ગંધ અથવા દ્રષ્ટિની ક્ષતિવાળા કૂતરાનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે, તેને સાજા કરવાનો પ્રયાસ કરવો – ઓછામાં ઓછું તેઓને સુરક્ષિત રીતે બાંધો તે ખાડામાં અથવા પાણીમાં પડી જઈ તેને નુકસાન ન થાય તેનું ધ્યાન રાખો.

સાગદીદ એ અંતિમ સંસ્કારની વિધિ છે જેમાં એક કૂતરાને રૂમમાં લાવવામાં આવે છે જ્યાં શરીર પડેલું હોય છે જેથી તે તેને જોઈ શકે. જરથોસ્તી ધર્મશાસ્ત્રીય કાર્યોની મધ્ય ફારસી ભાષામાં સાગદીદ નો અર્થ કૂતરાની દૃષ્ટિ થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે મૂળ હેતુ એ ખાતરી કરવાનો હતો કે વ્યક્તિ ખરેખર મૃત્યુ પામ્યું છે, કારણ કે કૂતરાની વધુ તીવ્ર સંવેદનાઓ જીવનના ચિહ્નો શોધી શકે છે જે માનવી ચૂકી જાય છે. ચાર આંખોવાળો કૂતરો, જે તેના કપાળ પર બે ફોલ્લીઓ ધરાવતો હોય છે, તેને સાગ દીદ માટે પસંદ કરવામાં આવે છે. તેમ છતાં, અન્ય એક કારણ કે કૂતરાને શબ જોવા માટે બનાવવામાં આવે છે કારણ કે આત્મા સરોશ યઝાતાના રક્ષણ હેઠળ આપવામાં આવે છે અને કૂતરો આ યઝાતાનો પૃથ્વી પ્રતિનિધિ છે! તે પ્રતીકાત્મક રીતે ચિનવદ દ્વારા, અન્ય વિશ્ર્વમાં મૃત આત્માને સાચા માર્ગ પર માર્ગદર્શન આપે છે.

– દેલશાદ આર. પટેલ દ્વારા