મુક્તાદ – આપણાં સ્વર્ગીય મહેમાનોનું સ્વાગત

આ વર્ષે પવિત્ર ફ્રવદેગન અથવા મુક્તાદના દિવસો 6 ઓગસ્ટના રોજ શરૂ થશે અને 15 ઓગસ્ટ 2023ના રોજ સમાપ્ત થશે. પારસી લોકો માને છે કે આ સમયગાળા દરમિયાન, ન્યાયી મૃતકોના ફ્રવશીઓ, તેમના આધ્યાત્મિક વિશ્ર્વમાંથી આ ભૌતિક વિશ્ર્વમાં આવે છે અને જેઓ તેમને યાદ કરે છે અને તેમના માટે પ્રાર્થના કરે છે તે બધાને આશીર્વાદ આપે છે. ઝોરાસ્ટ્રિયન કેલેન્ડરના આ છેલ્લા દસ દિવસો (જેને મુક્તાદ દિવસો તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે) શ્રદ્ધાળુ ઝોરાસ્ટ્રિયનો દ્વારા ખૂબ જ પવિત્રતા અને ધર્મનિષ્ઠા સાથે મનાવવામાં આવે છે.
ઝોરાસ્ટ્રિયન કેલેન્ડરના આ દસ દિવસો રોજ આસ્તાદથી શરૂ થાય છે અને અસ્ફંદાર્મદ મહિનાના રોજ અનેરાન પર સમાપ્ત થાય છે, અને છેલ્લા મહિનાના આ છેલ્લા પાંચ દિવસોમાં (અસ્ફંદાર્મદ) ગાથાના પાંચ દિવસ ઉમેરીએ છીએ. એ નોંધવું અગત્યનું છે કે પાંચ ગાથા દિવસો એકલા દિવસો છે અને તે ન તો ઝોરાસ્ટ્રિયન કેલેન્ડર (અસ્ફંદાર્મદ) ના છેલ્લા મહિના સાથે પ્રત્યેય છે, ન તો ઝોરાસ્ટ્રિયન કેલેન્ડર (ફ્રવદીન) ના પ્રથમ મહિનાનો ઉપસર્ગ છે. ટૂંકમાં, પાંચ ગાથા દિવસો બાર મહિનાના ઝોરાસ્ટ્રિયન કેલેન્ડરમાં કોઈ ચોક્કસ મહિના સાથે સંબંધિત નથી.
રોજ આસતાદથી રોજ અનેરાન સુધીના પ્રથમ પાંચ દિવસ પંજ-એ-કેહ (નાના દિવસો) તરીકે ઓળખાય છે અને આ દિવસો દરમિયાન સામાન્ય બાજ, આફરીંગન, ફરોક્ષી અને સતુમ પ્રાર્થના અરદાફ્રવશના માનમાં ભણવામાં આવે છે. અહુનવદથી વહિસ્ટોઇશ્ત સુધીના પાંચ ગાથા દિવસોને પંજ-એ-મહ (મોટા દિવસો) કહેવામાં આવે છે. આ પાંચ દિવસો હમસપથમૈદ્યમ ગંભાર (અહુરા મઝદાની છઠ્ઠી રચના એટલે કે મનુષ્યોની યાદમાં) ના મોસમી તહેવારને પણ દર્શાવવામાં આવે છે. પાંચ ગાથા દિવસો દરમિયાન ગાથા તેમજ ગંભારના માનમાં બાજ, આફરીંગન, ફરોક્ષી અને સતુમ પ્રાર્થનાનું પઠન કરવામાં આવે છે. આ પાંચ દિવસ દરમિયાન વિશેષ ગંભાર જશન પણ કરવામાં આવે છે.
મુક્તાદ અથવા ફ્રવદેગન દિવસો અનિવાર્યપણે પરિવારની આસપાસ કેન્દ્રિત છે અને થોડા દાયકાઓ પહેલા સુધી, પારસીઓ પોતાને દુન્યવી બાબતોથી દૂર રાખતા હતા અને રાત-દિવસ પ્રાર્થના કરવામાં વ્યસ્ત રહેતા હતા. બધા ઘરો અઠવાડિયા અગાઉથી સાફ કરવામાં આવતા હતા. અગ્નિ અને ધૂપ, દિવસ-રાત સળગાવવામાં આવતા હતા. ખાસ કરીને તે અલગ રૂમમાં જ્યાં ચોખ્ખા કૂવાના પાણી અને તાજા ફૂલોવાળા પવિત્ર ધાતુની ફૂલદાની આરસની ટેબલ પર રાખવામાં આવતા હતા.
ફૂલો ફક્ત પ્રિય વ્યક્તિની યાદને તાજી રાખવામાં મદદ કરે છે, પરંતુ શાંતિ, શુદ્ધતા અને પ્રેમનું વાતાવરણ પણ બનાવે છે. ફૂલો, તેલના દીવા, અગ્નિ અને ધૂપ સળગાવવાથી, મુલાકાત લેનારા ફ્રવશીઓના માનમાં પૃથ્વી પર એક વર્ચ્યુઅલ સ્વર્ગ બનાવવામાં આવે છે.
પાંચ ગાથા દિવસો દરમિયાન, સંબંધિત ગાથાનો જાપ અથવા 1,200 યથા (ટૂંકી એકવીસ શબ્દોની પ્રાર્થના) કરી શકાય છે. આ દસ દિવસોમાં ફ્રવદીન યશ્તની પ્રાર્થના કરવી પણ યોગ્ય માનવામાં આવે છે. મુક્તાદ ફૂલદાની પહેલાં સતુમનો કર્દો અને મુક્તાદ નો નમસ્કારની પ્રાર્થના કરવાની ભલામણ કરવામાં આવે છે. મૃતકના નામે ધર્મદાના કાર્યો કરવા અને નજીકના અને પ્રિયજનોના આત્મા (પટેટ રવાની) માટે પટેટ (પસ્તાવો) ઓફર કરવા માટે પણ તે યોગ્ય માનવામાં આવે છે.

Noshir H. Dadrawala
Latest posts by Noshir H. Dadrawala (see all)

Leave a Reply

*